22 januari 2010

Y tu mamá también (2001)

Eigenlijk is Y tu mamá también een roadtrip tussen twee oversekste tienerjongens en een ietwat oudere vrouw. Waar er voorbeelden genoeg zijn om de banaliteit van dit thema te onderstrepen (iedereen zal wel een aantal platte roadtrip-films kunnen bedenken), lijkt Alfonso Cuaróns kijk op de situatie niet beter: de humor is nog altijd even banaal (voornamelijk over scheten en seks) en het grote plot is uiteindelijk slechts een simpele opvolging van losse gebeurtenissen. Onder dit oppervlakkige uiterlijk weet Cuarón echter veel meer te doen met zijn film en geeft hij het verhaal veel verschillende lagen en dimensies: Y tu mamá también is een héél erg grootse film.

Samen met Amores Perros zorgde deze prent voor de grote doorbraak van een nieuwe golf van Mexicaanse filmmakers: Alejandro González Iñárritu bezorgde ons met 21 Grams en Babel enkele van de sterkste drama's van deze tijd en Guillermo del Toro kreeg een monsterhit te pakken met El Laberinto del Fauno en de Hellboy-franchise. Het is echter Alfonso Cuarón die zich tot de grootste van dit trio heeft geprofileerd door niet alleen de Harry Potter franchise naar een nieuw niveau te tillen met Prisoner of Azkaban, maar ook het absolute meesterwerk Children of Men te creëren. De doorbraak van de Mexicaanse cinema lijkt echter niet evident: ook in Y tu mamá también zien we grote verschillen in cultuur terug. De manier waarop openlijk over seks wordt gepraat (en grafisch getoond wordt, ookal is het smaakvol in beeld gebracht) wordt nog altijd onmogelijk geacht in de Westerse wereld en bezorgde Y tu mamá también dan ook een onverdiende R-rating. Schrijnend dat in deze tijd van over-the-top geweld blijkbaar seks nog altijd het grote taboe is. Maar laat je niet mispakken aan deze rating: want ondanks de duidelijke aanwezigheid (en het centraal staan van) seks gaat deze film over veel meer dan dat: liefde, vriendschap, het leven, de dood, sociaal klasseverschil, ... dit is een diepgaand meesterwerk dat heel veel te vertellen heeft, maar dat alleen maar aan volwassenen mag doen.

De visuele stijl is representatief voor het verhaal: een rauwe, losse handcam met een erg natuurlijke belichting waardoor de film nooit afstandelijk aanvoelt. Alfonso Cuarón laat hier zijn acteurs heel vrij in hun spel, waar hij zo weinig mogelijk cuts verkiest en steeds weer voor lange takes opteert (iets waar hij in Children of Men naar terugkeerde). Wat volgt zijn scènes die opgebouwd worden door de acteurs zelf waar met enige regelmaat de vonken van afspringen. Cuarón verdient respect voor zijn zijn bewonderenswaardige visie en de manier waarop hij deze aanbrengt.

Natuurlijk is dit in de eerste plaats een - om het met een hippe term te zeggen - coming of age verhaal dat prachtig wordt uitgewerkt waardoor een geloofwaardige band wordt neergezet tussen de personages. Op hetzelfde moment wordt er ook veel gezegd over de vriendschap van het duo, wanneer blijkt dat de basis van hun vriendschap uit leugens bestaat. Tegelijkertijd wordt er echter ook regelmatig de parallel gelegd tussen de modernisering van Mexico, waar - net als de jongens hun vriendschap - plaats geruimd moet worden voor de toekomst. De basis van het leven wordt hier bijzonder effectief voorgeschoteld en iedereen zal zich herkennen in het verloopt van de relatie tussen de jongens gedurende het grootste deel van de film. Maar het is de slotsequens die Y tu mamá también nog wat extra geeft waardoor de presentatie van leven en dood duidelijk wordt doorheen de volledige film, waardoor een tweede kijkbeurt bijna onontkoombaar is. Mensen toch, zelden kom je zo een goed uitgewerkt einde tegen dat de hele film een extra dimensie geeft op zo een subtiele manier. Een waanzinnig slot op een bijzonder sterke film waar héél veel in te vinden is, voor wie er open voor staat.


9.5

Geen opmerkingen:

Een reactie posten