12 augustus 2010

Deep Blue Sea (1999)

Renny Harlin maakte in 1990 Die Hard 2, sindsdien mag de man maar blijven aanmodderen door B-films met een flink prijskaartje te produceren. Prul als Driven en Exorcist: The Beginning, een echte - en ik ben nooit te verlegen om een grap tot in het oneindige te blijven recycleren - brievenbuskakker dus. Hij kreeg een bizar script in handen gedrukt dat een standaard haaienfilm probeert te mengen met slechte science fiction (het soort dat niets probeert uit te leggen: het gebeurt omdat het science fiction is). De cast werd opgebouwd door Samuel L. Jackson (nooit om een beetje B-cinema verlegen) en de rapper LL Cool J, wat voor de kijker van gemiddelde intelligentie hetzelfde effect als een "hier waak ik"-bord hoort te hebben. Verder werden wat onbekende B-acteurs ingehuurd, waaronder Michael Rapaport - officer Don van Prison Break - en Bootstrap Bill van Pirates of the Caribbean. Deep Blue Sea is op zich nog wel een aanvaardbare genrefilm - hij is alleszins erg entertainend - maar het script is bij momenten gewoon te onnozel voor woorden, al zeker als je weet dat de productiekosten 60 miljoen bedroegen.

We beginnen met de moeder aller haaienfilm clichés: een groep tieners is aan het feesten op een boot, wanneer een haai zich door het dek heen boort en iedereen pardoes het water invalt. De haai wordt gevangen door Carter Blake en blijkt geen normale haai te zijn: het is een proefdier dat ontsnapt is uit zijn bassin. Het experiment waar dit beest deel van uitmaakt is een onderzoek naar Alzheimer, dat geleid wordt door de jonge, sexy wetenschapster Susie (alsof dat nog geen science fiction is). Waarom dit experiment op haaien wordt uitgevoerd in plaats van pakweg olifanten - toch wel gekend om hun geheugen - wordt denk ik nooit uitgelegd (en indien wel is het mij volledig ontgaan), maar het is nu eenmaal lastig om een film over olifanten te maken zonder dat het als een Disneyfilm aanvoelt. Samuel L. Jackson is de geldschieter achter dit bedrijf, zijn baas is Ronny Cox die gek genoeg maar in één scène zit en geen woord spreekt. Dus ofwel hebben ze Ronny een hoop geld betaald om aan een bureau te gaan zitten of zien we gewoon een kartonnen uitsnede van hem, wat in beide gevallen een slecht idee is. Sam Jackson en Susie komen aan op het onderzoekscentrum terwijl de hele crew vertrekt omdat het weekend is: daar kan niets goeds van komen. Alles verloopt vlekkeloos terwijl er wat enorm slechte dialogen voorbijkomen, zoals "Sharks are the oldest creatures on the planet, from a time when the world was just flesh and teeth". En dat wordt volkomen serieus gebracht, want Bootstrap Bill is een professional.

Ze halen een haai naar boven om onderzoek te doen - de manier om dit te doen is Carter een verdovingsgeweer te overhandigen en het water in te sturen - en plaatsen een scanner rondom de haai. De proteïnen worden uit de haai-hersenen geëxtraheerd, worden onder een microscoop geplaatst, er worden Alzheimer-geïnfecteerde-hersencellen toegevoegd en we zien bliksem op het scherm, wat niet alleen anatomisch onmogelijk is maar blijkbaar ook op een positieve test duidt. Bootstrap Bill moet dat even vieren door net té dicht bij de bewusteloze haai te gaan zitten en een sigaretje op te steken. Maar verrassing! De haai is helemaal niet bewusteloos en bijt Bill zijn arm er in één ruk af. Laat dat een les wezen kinderen: roken is alleen voor domme mensen en als jij het ook doet bijt een haai je arm eraf. Subliminale boodschappen om jouw kinderen correct op te voeden, bedankt Deep Blue Sea. De EHBO-helikopter wordt snel klaargestoomd en Bootstrap wordt in een brancard geplaatst en onderaan de helikopter gehangen. Nu weet ik niet of helikopters dat altijd doen (ik dacht dat zoiets alleen gebeurt bij reddingswerken waar de helikopter niet vlak naast het slachtoffer staat) maar indien wel mag de kustwacht haar strategie eens herbekijken want dat moet doodeng zijn. Het touw-mechanisme kent onvoorziene problemen en Bootstrap valt het water in, waar een haai hem grijpt en de helikopter - die nog steeds met een kabel aan de brancard vasthangt - recht het gebouw insmijt. Ja: een haai verwoest een helikopter, het doet meteen denken aan John McClane in Live Free or Die Hard in het kwadraat. Daarna gebruikt een haai de brancard - met een nog levende Bootstrap Bill - als stormram om het tien centimeter dikke glas - waarachter de controlekamer zich bevindt - te doorboren, waardoor de belangrijkste kamer in het onderzoekscentrum overstroomt. Deze bijzonder intelligente haaien verdienen een beetje meer uitleg, en daar komt de science fiction om het hoekje kijken.

Om meer proteïnen te kunnen produceren hebben de wetenschappers de hersenmassa van de haai vervijfvoudigd, en als een "neveneffect" is de haai daardoor ook vijf keer slimmer geworden. En in Deep Blue Sea betekent vijf keer slimmer worden hetzelfde als een grote encyclopedie aan informatie die rechtstreeks in je hersenen geïnjecteerd wordt. De haaien herkennen plots het verdovingsgeweer, vernietigen alle observatiecamera's en - dit is de beste - kunnen achteruit zwemmen. Het blijkt dat de beperkte mobiliteit van haaien geen biologische beperking is: haaien hadden simpelweg nog niet bedacht hoe je achteruit moet zwemmen. Dat is de logica die Deep Blue Sea gebruikt om zowat alle plotgaten te dichten, en het is bijzonder jammer dat de film geen sequel heeft kunnen opeisen: een Deep Blue Sea 2 waar haaien kunnen vliegen of misdaad bestrijden klinkt ontzettend veelbelovend. Terug naar het plot: de drie haaien hebben inmiddels de controlekamer opgeëist, waar het centrale groepje nog maar net kon ontsnappen (de twee mannen bezitten de kracht om de deur waar duizenden liters water doorheen stroomt te sluiten, wat een constante, vreemde fout doorheen de film is). De groep waant zich veilig totdat een haai tegen de metalen deur begint te stoten en deze het dreigt te begeven. Interessant weetje: skeletten van haaien zijn opgebouwd uit kraakbeen, dus hoe groot je haai ook is, hij zal zich nooit doorheen een zware metalen deur kunnen rammen zonder dat zijn hoofd aan de verkeerde kant van zijn spuitgat belandt. Maar laten we gemakshalve de filmlogica volgen en er van uitgaan dat de haai simpelweg een auto heeft gevonden en deze dwars door de deur heeft gereden.

Samuel L. Jackson stelt zich de vraag: "What does an eight thousand pound mako shark with a brain the size of a flat head V8 engine and no natural predators think about?" Het antwoord blijkt simpeler dan je zou verwachten: de haai wil LL Cool J dood zien, en wie heeft daar zelf nog nooit aan gedacht? LL is de kok van het centrum en zit niet bij de rest van de gestranden. Wanneer er heel veel water binnenstroomt gaat hij op zoek naar anderen, maar hij komt een haai tegen. Hij kruipt de kasten op en probeert zijn huisdier-papegaai te redden (ohja, LL Cool J heeft een papegaai die heel vaak "fat butt" zegt; funny stuff...), maar helaas voor hem eet de haai de papegaai op. LL Cool J kruipt dan zijn eigen oven in en de haai met een doctoraat weet de oven aan te zetten, want dat is wat haaien met een vijf keer grotere hersenmassa kunnen. LL kan zich doorheen het dak van de oven hakken met zijn handbijl, zwemt naar de overkant en gooit zijn aansteker naar de haai waardoor het water in brand schiet, want.... emmm, gas ofzo? We springen terug naar de grote groep waar Samuel L. Jackson een grote motiverende speech houdt: iets over zijn verleden en nooit opgeven. Net wanneer je denkt dat hij klaar is voor "Enough is enough, I've had it with these motherfucking sharks in this motherfucking research facility" gebeurt er iets onverwacht.



"Check out the big brain on this shark". Toch één punt voor de originaliteit van deze film: je moet het toch maar aandurven om veruit de meest charismatische én bekendste acteur uit je film te schrijven. Zeker wanneer het hele publiek LL Cool J wil zien verdwijnen. Maar deze onverwachte wending zorgt er op een of andere manier voor dat het centrale gat waar de haai net uit kwam plots als een geiser water begint te stuwen. De groep verschuilt in een grote verticale gang - onderweg naar boven wordt er nog eens iemand opgegeten - en komen dan allemaal samen in een kamer, waar emoties gedeeld worden. De trap is de enige mogelijke uitgang en die is overstroomd, maar er is een manier om deze leeg te pompen. Carter Blake en Don van Prison Break gaan dit doen; hun missie lukt en Don wordt in tweeën gebeten door een haai, meer is daar niet echt over te zeggen. Interessanter is dat Susie zich ondertussen naar haar kamer heeft begeven om data op te halen. Terwijl ze in haar kastje klungelt drijft er een plastieken model van een haai naar haar toe; ze schrikt zich een hoedje. Hahaha, wat een goede grap van de regisseur; als kijker beseffen we natuurlijk allemaal dat in het kleine kamertje van twintig vierkante meter niet plots een haai door de normaal geproportioneerde deur kan zwemmen. Susie grijpt de data en dan verschijnt er plots toch een haai in het kamertje. Oei... Susie doet het enige wat ze moet doen. Voor de wetenschap, voor haar leven, en vooral voor de film trekt ze haar rubberen wetsuit uit zodat de kijker haar indrukwekkende figuur kan bewonderen. Ze gaat op het rubber staan en elektrocuteert de haai, waardoor er nog maar één levende haai overblijft. Waarom de superintelligente haai zelf niet op een rubberen matje ging zitten is maar de vraag.

Susie, LL Cool J en Carter ontsnappen uit de kleine gangen en zwemmen zo snel mogelijk het water uit. Maar LL Cool J was niet snel genoeg, wordt door een haai gegrepen en aan zijn been rondgesleurd. Een halve minuut lang, maar dan steekt hij zijn kruisteken - zijn personage is toevallig overtuigd christen - in het oog van de haai en weet hij uit het water te sukkelen. Een stevige plakker erop en op tijd bed in en alles komt wel weer goed. Maar dan blijkt dat de haaien de mensen slechts gebruikt hebben zodat die de hekken zouden verlagen (ofzoiets) zodat ze zouden kunnen ontsnappen. En God weet dat het laatste dat we in zee willen een intelligente haai is, hij zou een school vissen zomaar kunnen leren om achteruit te zwemmen. Hij moet dus tegengehouden worden met behulp van een buskruit-pijl: Susie moet de haai van het hek weglokken, wat ze doet door een klein sneetje in haar hand te maken en het water in te springen. Omdat bloed zich razendsnel verspreidt in de oceaan rept de haai zich meteen naar haar en bijt haar dood (wat trouwens gebeurde op algemeen verzoek van het testpubliek). Carter is niet blij, gooit zijn geweer aan de kant en duikt het water in. Het hand op hand gevecht tegen de heel erg grote, intelligente haai blijkt tegen te vallen en Carter houdt zich dan maar vast aan een vin. Alle druk op LL Cool J's schouders: hij staat recht - die haaienbeet bleek zo serieus nog niet - en schiet Carter met een pijl vol buskruit recht in het been. En dan doet hij het buskruit ontploffen, maar Carter overleeft het op een of andere manier. We zien wel dat hij zich vasthield aan het hek, maar aangezien de pijl in zijn been vastzit, zou hij juist moeten ontploffen en de haai niet. Als je een heroïsch einde toch zo klungelig gaat uitvoeren kan je je badass-hoofdpersonage beter alles zelf laten doen zonder in de weg te lopen en alles toevallig te overleven. Ik zal het script beter maken: LL Cool J wordt gegrepen door een haai en sterft, Susie lokt de haai binnen bereik en Carter schiet hem neer. Simpel en effectief, zonder zo'n rommelige samenloop van nutteloze acties. Na de finale gigantische explosie (en ik bedoel dan ook echt GIGANTISCH) komt een boot aanvaren. Tijd voor de credits, maar we eindigen op een komische noot door beide overlevende personages een oneliner te geven. "Let me tell you man, I quit this job", "Take me back to the ghetto", "Amen".


1 opmerking:

  1. Je laatste bikkelpost deed me denken dat je óf misschien heel veel Deep Blue Something aan het luisteren was ("And I said, what about, breakfast at Tiffany's?") óf dat je, waarschijnlijker, deze film had gezien.

    Zo'n jaar of 10 geleden had ik deze ook eens gezien, maar iets na de dood 'in de verticale gang' haakte ik af omdat de spanning (het afwachten wanneer je weer gaat schrikken) me te veel werd =p Pff, toen was die scene er met Jackson voor dat poeltje water, en ik vraag aan Thomas (Tho-89) die met mij de film wilde kijken: "Komt er nu een haai zeker?" Want dan kijk ik even weg =p Hij zegt van niet, en vervolgens schrik ik me dood. Achteraf wel grappig, maar op dat moment vond ik het verschrikkelijk en ik was best pissig op 'm =p

    BeantwoordenVerwijderen