14 mei 2010
Twilight (2008)
Wanneer je mensen over Twilight hoort spreken zijn er ruwweg twee kampen. Enerzijds is er het gemiddelde tienermeisje: compleet zot van alles dat met de franchise te maken heeft, spontaan ovulerend bij het aanhoren van de naam Robert Pattinson. Daar tegenover staan dan de tienerjongens: een complete degout van het geheel, vaak uit principe omdat niemand twee uur wil opofferen om de film effectief te bekijken. Puur om die reden heb ik Twilight gekeken: ofwel om te begrijpen waarom Twilight zo geweldig is, en anders om een afkeer te kunnen onderbouwen. Het is uiteindelijk een beetje van beide geworden, want ookal is het een cinematisch misbaksel, ik begrijp de aantrekkingskracht wel.Zowat iedereen met wat oestrogeen in het lichaam zal Twilight als volgt zien: Bella is een sombere tiener die voor een tijdje bij haar vader gaat wonen in een klein, somber dorpje. Daar valt haar oog al snel op Edward Cullen: een lijkbleke, terughoudende vreemdeling die haar intrigeert, al helemaal wanneer hij haar leven redt. Na een lang schaakspel van aantrekken en afstoten toont de verboden liefde tussen de twee het donkere geheim van Edward: hij is een vampier. Wel, dat
is gewoon porno voor vrouwen en ik begrijp zeker welke charme ze daar in vinden. Het is te vergelijken met die verschrikkelijke pocket-romans waar bejaarde vrouwen hun avonden mee vullen, het soort waarin - ik zeg maar iets - hulpeloze vrouwen volledig afhankelijk zijn van gespierde piraten, waarbij de twee naar elkaar toegroeien. Dat is simpele en domme romantiek die niets om het lijf heeft (pun intended), maar het is juist dat soort escapisme dat voor veel vrouwen blijkt te werken. Stereotypeer het gerust verder naar de tegenpool van actiefilms voor mannen: het is simpel vertier waarbij je niet hoeft na te denken en je rustig van kan genieten. Wel, dat is Twilight in theorie.In de praktijk is dit echter het verhaal van een gefrustreerde tiener die er constant zo beteuterd bijloopt dat je zou verwachten dat haar frêle schouders al haar zorgen niet kunnen ondersteunen. Zorgen die ze helemaal niet heeft aangezien ze meteen relatief populair is op haar nieuwe school en de jongens voor het uitkiezen heeft: een rasechte emo dus. Op een dag komt ze in contact met Edward Cullen: een sociaal
gehandicapte psychopaat die kotsneigingen krijgt wanneer hij Bella voor het eerst ziet. Dit intrigeert Bella. Later hebben ze dan toch een typisch onzeker tienergesprek: "hey, slecht weer he?", "vertel eens wat meer over jezelf", etc. Dit is genoeg voor de twee om tot over hun oren verliefd te worden op elkaar, al zeker wanneer Edward Bella redt van een aanstormende auto door deze met één hand tot stilstand te brengen, een heroïsche daad die iedereen lijkt te ontgaan. Vervolgens begint Edward Bella te stalken: hij breekt 's nachts bij haar in en kijkt hoe ze slaapt en overdag volgt hij haar om een moment te vinden dat hij haar kan helpen. In het Twilight universum is dat romantisch, in het echte leven is dat een straatverbod. Sterker nog: je kan met wat editing en een andere soundtrack een werkende thriller maken van Twilight, en dat is vreemd.Het grootste van de vele knelpunten hier is het script, wat makkelijk van het slechtste is dat ik in lange tijd gezien heb (low budget B-films wel degelijk inbegrepen). Twilight mist namelijk enige vorm van subtiliteit: alles - en dan bedoel ik ook echt alles - moet expliciet vermeld worden, en dat is misschien wel de grootste reden waarom de film zo'n gigantisch succes is gebleken. Nu proberen ze dat wel in te dekken met zinnen als "I can't read your mind, you
must tell me what you think", maar dat lukt nooit en onderstreept het slechte script juist vooral. Een voorbeeld: wanneer je weet dat Edward verliefd is op Bella en hij moeite heeft met zichzelf in te houden om haar te bijten, dan weet je vanzelf waarom hij haar in het begin ontweek. Maar in Twilight moet dat nog eens duidelijk en vetgedrukt vermeld worden in een onnodige dialoog. In feite zou je aan het einde van de film evenveel over de personages weten als wanneer je de volledige film geblinddoekt zou zien, op zo'n manier zal je film nooit meer zijn dan de eerder genoemde kitsch-boekjes. Maar ook de dialogen komen zelden boven dat niveau uit, want wanneer je "Your scent is like a drug to me, my own personal brand of heroin" als een compliment beschouwt weet je dat je nood hebt aan een betere schrijver. Nog zoiets is wanneer exact op het middelpunt van de film Bella op bed ligt, terwijl ze met een voice-over aan de kijker even het eerste uur samenvat: "Ik weet nu drie dingen zeker. Ten eerste: Edward is een vampier. Ten tweede: ...".Bella bezit naast haar typische emo-droevigheid geen enkele andere karaktertrek, waarschijnlijk om te zorgen dat de kijker zich probleemloos in haar schoenen kan plaatsen (nog zo'n punt waardoor de film waarschijnlijk zo populair is gebleken). Dat duurt zo'n anderhalf uur totdat Bella plots van huis weg moet. Ze denkt dat haar vader haar niet zal laten gaan, dus wat doet ze? Ze sloopt hem mentaal volledig in een reeks opmerkingen die je als kijker zelfs pijn doen. Van karakterloos naar absolute teef, dus. Edward daarentegen begint vooral als een douchebag die Bella helemaal betovert met opmerkingen als "je weet niets" en "niemand gaat je geloven, dus nèh". Daarmee is Twilight in feite een liefdesverhaal tussen twee vervelende personages waar je geen sympathie voor voelt,
die praten in afwisselend realistisch saai tienergezwets of slecht geschreven, semi-poëtisch en doelloos pompeus taalgebruik. En ja, dat is even saai als het klinkt. Ter illustratie: het duurt exact vijftig minuten en achtenvijftig seconden vooraleer het woord "vampier" voor de eerste keer in de mond wordt genomen, en aangezien het hele plot vampieren als centrale punt heeft is dat een veelbetekenend voorbeeld. Daarbij heeft Twilight gênant weinig respect voor de originele vampierwetten: je vampiers laten glinsteren in het zonlicht is één ding, maar als je de hele vampiers-hebben-geen-spiegelbeeld wet aan je laars lapt is het puur provoceren om de climax van je film - zonder reden - in een balletzaal vol spiegels te situeren. En ook visueel is de film niet alles: de speciale effecten zijn van een bedenkelijk niveau en de kleurenfilter over het geheel is zo onprettig dat dat je ervaring beïnvloedt, op momenten dat er een warme lichtbron aanwezig is voelt de film al heel wat serieuzer aan. En om de wankele romance nog minder geloofwaardig te maken staat Robert Pattinson zo zwak te acteren dat hij de minpunten nooit ook maar lichtjes kan verbergen.Natuurlijk is er dan nog die éne dubbele laag die zo goed als elk vampierverhaal hanteert: vampirisme als een metafoor voor seks. Aangezien Edward geen bloed van mensen drinkt is hij bang van intiem contact met Bella: hij weet dat hij het zich niet kan permitteren om zich te laten gaan bij haar, de hele film is in feite een grote inwendige strijd voor Edward. Want hoezeer Bella hem ook uitnodigt, het is voor hem belangrijk dat hij niet toegeeft aan zijn lusten. De kritiek dat Twilight niet meer dan een oproep voor seksuele onthouding is biedt
dan ook heel wat argumenten in haar voordeel. Zeker wanneer je weet dat schrijfster van de boeken Stephenie Meyer een overtuigd Mormoon is - en dus pleit voor seksuele onthouding tot het huwelijk - lijkt deze metafoor te perfect om toeval te zijn. Zelfdiscipline is immers de hele sleutel tot de liefde in Twilight: als Edward zichzelf niet kan beheersen verandert Bella zelf in een vampier - wat hij niet wil - of kan hij haar zelfs vermoorden. Nu heb ik de boeken niet gelezen en opvolger New Moon niet gezien, maar als er in de serie gewerkt wordt naar een moment waarop Edward en Bella rustig kunnen samenzijn (en dit eerste deel lijkt wel in die richting te stuwen), dan is het toch wel beangstigend wat voor propaganda deze generatie in zijn dwang houdt. Maar goed, met een beetje geluk pakt deze al dan niet aanwezige "levensles" niet bij het grootste deel van de fanbase, want het is dan ook zowat het enige dat je niet letterlijk te horen krijgt.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Awesome review Cman
BeantwoordenVerwijderenJep, dat is zo. De boeken daarentegen zijn beter! =o
BeantwoordenVerwijderenTering wat een goed review, het hebt 100% gelijk en jij bent ook een van de ontzettend weinig mensen die ten eerste iets negatiefs over Twilight op het internet zet (goed zo) en ten tweede ook goede argumenten daar voor heeft. Petje af!
BeantwoordenVerwijderenMaar de boeken zijn wel goed.
BeantwoordenVerwijderen