29 april 2010

Fantastic Mr. Fox (2009)

Het is niet verwonderlijk dat Wes Anderson zich waagt aan een animatiefilm. De man zijn filmografie staat onderhand vol met films waarin overdreven personages nauwelijks moeten onderdoen voor de larger than life situaties waarin ze verzeild raken; Andersons films hebben nu eenmaal altijd een onmiskenbaar cartooneske vibe. Fantastic Mr. Fox, een verfilming van het boek van Roald Dahl, is onder het minder alledaagse uiterlijk dan ook in essentie een doodnormale Anderson film, waarin een vreemde familie een kleurrijk universum bewoont.

En die vreemde familie vinden we deze keer in een troep vossen. Titelpersonage Mr. Fox (wiens stem verzorgd wordt door the Fantastic Mr. George Clooney) is een meesterlijke kippendief, maar wanneer zijn vriendin hem meldt dat ze zwanger is beslist hij om het avontuurlijke leven achter zich te laten. Zeven jaar later is hun welp Ash opgegroeid tot een onzekere en verbitterde tiener, terwijl Mrs. Fox zich genesteld heeft als huisvrouw. Mr. Fox, inmiddels een columnist voor de krant, mist echter de oude tijd: een adrenalinerush is wel het laatste dat je als schrijver ondergaat. Fox sluipt 's nachts weg om kippen te gaan stelen en beslist om er na één laatste grote vangst de brui aan te geven. De slachtoffers van deze laatste roof - Boggis, Bunce and Bean - geven zich echter niet zomaar gewonnen en gaan de confrontatie met de familie vossen aan. De rest van de film is een serie veldslagjes (1-0 wanneer de boeren Fox's huisboom neermaaien, 1-1 wanneer Fox hun cidervoorraad plundert) die uiteindelijk op een showdown uitdraait, of wat had u gedacht.

Zoals te verwachten valt staan de familiebanden centraal voor Anderson. Het hele avontuur is voornamelijk een katalysator die ervoor zorgt dat elk familielid iet of wat verandert, zodat ze op het einde terug samen kunnen komen om gelukkiger dan ooit verder te gaan met hun leven. "In the end we all die, unless you change", spreekt mevrouw waarschuwend tegen meneer Vos, en dat is dan ook precies wat er gebeurt: aan het einde heeft Fox zijn buik vol van het avontuur en is hij klaar om zich te settelen. De zoon met het minderwaardigheidscomplex verzamelt een pootvol zelfvertrouwen, terwijl de sympathieke, populaire Kristofferson begrijpt waarom het niet klikt met zijn neef. Het zijn vrij zompige clichés die in Andersons geheel toch hun plaats vinden, mede door de excentrieke kantjes die elk personage meekrijgt. De sfeer doorheen de film is vrij consistent rustig en kalm, soms zelfs balancerend op de groove van het 70's hippietijdperk; binnen dit kader is Anderson vrij om te gaan en staan waar hij wil qua emoties, en het is knap om te zien dat zowel elk moment van lichte melancholie als elke grap steevast doel raakt. Fantastic Mr. Fox is een meeslepende animatiefilm zoals we ze tegenwoordig van Pixar gewend zijn, maar met een veel ruimer spectrum aan emoties waar er nooit echt één de voorgrond neemt.

Of dat even interessant is voor kinderen is lastig te zeggen, maar ook niet helemaal van belang. Animatiefilms als medium worden tegenwoordig meteen aan kinderen gelinkt, terwijl hier bewezen wordt dat dat absoluut niet het geval hoeft te zijn. Fantastic Mr. Fox is een film voor volwassenen waar kinderen met plezier naar kunnen kijken, maar of die kleuters al de nuances en vooral de humor gaan begrijpen is zeer twijfelachtig. Ook de visuele aanpak is minder glad dan de huidige speelplaatsgeneratie gewend is; in een tijdperk waar zelfs kostuumdrama's CGI hanteren grijpt Anderson terug naar stopmotion. En die techniek wordt absoluut niet verdoezeld: de animatie is bij momenten nog even charmant houterig als King Kong destijds en zorgt voor een ruwe stijl (de pels van personages lijkt zowat elk frame te veranderen); deze visuele weergave is redelijk uniek en geeft de film meer charisma dan eender welke gladde, perfecte computereffecten zouden kunnen. En als we het dan toch even over charisma hebben: heeft een animatiefilm ooit met een doeltreffendere sterrencast uit kunnen pakken? George Clooney, Meryl Streep, Bill Murray, Willem Dafoe, ... stuk voor stuk perfecte stemmen die hun personage nog een beetje extra pit meegeven. Daarmee is Fantastic Mr. Fox op elk vlak een voltreffer die in het oog springt door zijn visuele flair, maar in het geheugen en hart blijft zitten door zijn inhoud.


1 opmerking: