21 maart 2010

Where the Wild Things are (2009)

Where the Wild Things are werd erg wisselvallig ontvangen, vaak in extremen: ofwel vind je het een van de beste films van 2009, ofwel het saaiste dat je in jaren hebt gezien. Mijn mening daarover - terwijl ik het risico loop op het randje van de arrogantie te treden - is dat dit een film is voor intelligente mensen. Als jij zo iemand bent die vooral graag naar mooie plaatjes kijkt terwijl hij zijn popcorn opschrokt is dit niets voor jou, ben je echter niet vies van je hersenen te laten werken tijdens een film zal Where the Wild Things are je belonen met een van de mooiste, meest emotionele en meeslepende films in lange tijd.

Hoofdpersonage Max (fantastisch vertolkt door Max Records) heeft geen vriendjes, zijn zus doet alsof hij niet bestaat, haar vrienden pesten hem, zijn moeder heeft geen tijd voor hem en zijn leerkracht zegt hem op de koop toe dat de zon ooit gaat ontploffen. Daar word je als tienjarige niet vrolijk van, Max leeft dan ook erg teruggetrokken en houdt zich maar al te vaak bezig met zijn eigen fantasie. Na een flinke ruzie (wat nu, bevroren maïs als avondeten?) rent Max weg van huis en komt hij terecht op een eiland waar grote beesten heersen. Hij overtuigt deze beesten - de Wild Things genoemd - ervan een koning te zijn en voor de rest van de film zal hij tussen hen leven. Het leeuwendeel van de film (waar Max op het eiland zit) kent geen klassieke narratie of overkoepelend verhaal voor het plot, wat veel mensen tegen de borst kan en zal stoten. Ondanks dat deze prent zich vooral emotioneel zal manifesteren verdient de stijl van de film een vermelding: Spike Jonze's cinematografie is geweldig, met een achter Max spurtende handcam en enkele bijzonder warme shots tegen de zon in. De soundtrack van Karen O (van de Yeah Yeah Yeah's) is meeslepend en vooral de manier waarop de Wild Things tot leven worden gebracht is fenomenaal: een mix van kostumering - waardoor hun fysieke aanwezigheid duidelijk is - en CGI om de gezichten te animeren en alle emoties mee te geven. Zelden zal je monsters zo snel accepteren als echte personages, een onderschatte mijlpaal in de wereld van speciale effecten. Wat ook helpt bij deze snelle acceptatie zijn de stemacteurs, die stuk voor stuk geweldig zijn. Ze weten net genoeg weemoed en melancholie in hun stem te leggen waardoor elke zin doel treft.

Maar de echte kracht bevindt zich in de thematiek van Where the Wild Things are. De film werd compleet verkeerd aan de man gebracht als een kinderfilm, terwijl dat nauwelijks minder juist kan zijn. Dit is een film over kinderen, waarin de psychologie van een gebroken kind (de scheiding van Max' ouders, de problemen met zijn zus, etc. etc.) bestudeerd wordt. De Wild Things dienen als metafoor voor al de emoties waar Max mee kampt, wanneer hij voor het eerst met ze in contact komt. Hij is bang van zijn emoties en probeert ze te controleren, wat natuurlijk niet lukt, waarna we zien hoe hij daar mee omgaat en ze leert accepteren. Tegelijk zien we in de Wild Things ook Max' familieleden: hij ziet zijn zus, stiefvader-in-wording, maar vooral ook zichzelf en zijn moeder van buitenaf. Hij kan de relatie die altijd zo moeizaam verliep voor de eerste keer van buitenaf zien, en we zien hem langzaamaan begrijpen hoe zijn gedrag anderen schaadt. In feite is dit een knap gemaskeerde coming of age van Max, we zien een grote stap richting volwassenheid waar Max de dingen in perspectief leert bekijken ("How could guys like us worry about a tiny little thing like the sun?").

Maar als je Where the Wild Things are echt wil beleven is een actieve zit noodzakelijk. De film leent zich als geen ander tot een blik in jezelf, want waar de problematiek van Max geweldig in beeld wordt gebracht nodigen de Wild Things ook uit tot een projectie van je eigen kindertijd. Wie nog enigszins in contact staat met zijn 'innerlijke kind' zal zich ongetwijfeld in Max kunnen terugvinden, wat zorgt voor een emotioneel meeslepende en introspectieve film; voor wie er zich voor openstelt. De manier waarop Spike Jonze deze drie lagen verwerkt is niets minder dan fenomenaal: uitgaande van het minimale concept (het originele kinderboek kent nauwelijks tekst) heeft hij hier samen met Dave Eggers een diepgaand scenario neergeschreven waar - op basis van het boek - niemand op had durven hopen. Bij een oppervlakkige blik zal Where the Wild Things are vooral verwateren in een saai plot zonder echt overkoepelend verhaal (ze bouwen een fort, houden een zandgevecht, etc.), maar wie verder kijkt dan dat zal, met het grootste respect voor de regie van Spike Jonze (die de verschillende lagen héél knap uitbalanceert in een echte tour de force), meegevoerd worden in een van de mooiste films van de laatste jaren.


10.0

Geen opmerkingen:

Een reactie posten