24 december 2011
The Muppet Christmas Carol
Wanneer je Kerstmis binnen de wereld van TV en film brengt, is er één verhaal dat bij iedereen naar boven zal komen: A Christmas Carol. Het verhaal van Charles Dickens is reeds tientallen keren verfilmd, en een meerderheid der TV-series die aan kerstspecials doet heeft er ooit wel eens een variant op bedacht. En waarom ook niet? Het is een simpel, maar effectief verhaal dat de boodschap van vrijgevigheid en naastenliefde goed overbrengt.Voor wie niet precies weet welke van al die klassiekers nu weer A Christmas Carol is: het is het verhaal van Ebenezer Scrooge. Een ijzige vrek die niets van Kerstmis moet weten, goedhartigheid als hypocrisie ziet en zijn werknemers een dag vakantie geeft enkel en alleen omdat hem dat toch wel weer een portie kolen uitspaart. Het is immers een traditie, jaarlijks beroofd worden van de inkomsten van die ene dag.
Maar wanneer hij door drie geesten bezocht wordt verandert dit alles. Hij wordt meegenomen naar zijn verleden, waar hij de oorzaak van zijn bitterheid terugvindt. Naar het heden, waar hij de goedheid van minderbedeelde mensen ontdekt. En naar de toekomst, waar hem ingestampt wordt dat hij toch maar beter van filosofie kan veranderen, wil hij zeker zijn dat zijn uiteindelijke graf niet dubbel dienst zal doen als dansvloer.
The Muppet Christmas Carol is zeker en vast een zeer goede verfilming van dit verhaal, maar het grootste gebrek is eigenlijk... dat het de essentie van dit verhaal niet heel stevig uitlegt. Ofja, het doet dat eigenlijk te subtiel. We zitten hier met een film die volledig steunt op twee pilaren: Kerstmis en de Muppets. Het is dus een familiefilm, die zeker en vast ook kinderen hoort aan te spreken. En in dat opzicht had de basis van Scrooge's transformatie misschien wat duidelijker (waarmee ik dus bedoel: met meer expositie) verteld mogen worden. Waarom Scrooge Kerstmis haat, bijvoorbeeld. We zien al die scènes wel, maar ze worden nooit letterlijk gelinkt naar dat fundamentele element binnen het verhaal. Mensen die dat niet oppikken (wat je dus van kinderen zou kunnen verwachten) zullen in Scrooge dus al sneller een simpel "slecht personage" zien, zonder de motivatie erachter ook echt te begrijpen. Het is niet dat het slecht gedaan is, maar een beetje klaarheid had - met het publiek van de film in het achterhoofd - het verhaal zeker niet verkeerd gedaan. Met een speelduur van 80 minuten (waarvan een deel naar muzikale intermezzo's gaat) had daar makkelijk wat meer aandacht aan gespendeerd morgen worden.
Al wordt dat wel een beetje opgevangen door Michael Caine, die een schitterende Scrooge neerzet. Die korte speelduur is ook voor hem een nadeel natuurlijk, en veel acteurs zouden moeite gehad hebben met de overgang duidelijk neer te zetten. Maar Caine doet het met een vakkundige precisie, waarmee hij de film volledig draagt. Het is makkelijk om aanvankelijk een eendimensionale slechterik ("Even the vegetables don't like him"), en daarna een zuivere goedzak te spelen; het zijn juist de nuances bij elke individuele ontdekking die het personage overtuigend moeten maken. En daar schittert Caine in: elke reactie geeft de kijker genoeg inzicht in het personage. Niet alleen om te zien wat er in hem omgaat, maar ook hoe hij daardoor verandert. Dat klinkt heel makkelijk, maar om het scène na scène zo juist te doen is een flinke verdienste.
Maar als er één reden is waarom je deze adaptatie zou kijken boven een andere, dan is het wel door de aanwezigheid van de Muppets. Vanaf de openingcredits zit je al met een glimlach te kijken ("The Great Gonzo as Charles Dickens"), en de typisch tijdloze humor is duidelijk aanwezig. Ze brengen onmiskenbaar iets extra's aan de film, vooral door het meta-narratief van Gonzo en Rizzo, dat de vierde muur constant breekt. Maar eigenlijk is de humor minder overheersend dan je zou verwachten. Veel Muppets spelen niet zozeer zichzelf, maar nemen een personage van het verhaal aan; Kermit is nooit echt 'de leider', Fozzie is verre van onzeker, Beaker en Dr. Bunsen Honeydew hebben niet dezelfde heerlijke interacties die je van hen verwacht, ... Het is misschien omdat dit de eerste Muppet-film was na het overlijden van Muppet-vader Jim Henson, maar het is allemaal net wat serieuzer dan we gewend zijn.
Er kan nog genoeg gelachen worden, en de muzikale nummers zul je zeker met een glimlach bekijken, maar de nadruk ligt dus meer op het kerstverhaal dan op de Muppet-humor. En dat is op zich niet slecht. Het zorgt ervoor dat The Muppet Christmas Carol niet gezien moet worden als komedie, maar eerder als een geïnspireerde adaptatie van het klassieke verhaal. Daardoor moet het verhaal niet inboeten aan kracht, en zal het einde - hoe cliché het ook moge zijn - je tevreden en met een verwarmd hart achterlaten. Het is zeker niet de voltreffer die het had kunnen zijn, maar het is een zeer solide en sfeervol kerstverhaal; perfect om de sfeer rond Kerstmis alvast op te snuiven, en ook om reikhalzend uit te kijken naar de Muppetfilm die in Februari in onze zalen komt.
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten